Một số vấn đề về quy hoạch phát triển Hà Nội

MTXD - Hà Nội đã đạt được nhiều thành tựu về công tác quy hoạch trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, tiến độ lập quy hoạch chậm có tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.

Đặt vấn đề

Trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội nói riêng và đất nước nói chung, công tác quy hoạch luôn đóng vai trò quan trọng. Đó là định hướng, công cụ quản lý và là căn cứ giúp các cấp, ngành trong chỉ đạo điều hành và tổ chức thực hiện để phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Một số vấn đề khó khăn mà Hà Nội gặp phải như tốc độ tăng dân số cơ học nhanh; các chung cư cao tầng được xây dựng với mật độ cao, giảm diện tích công cộng; kết cấu hạ tầng chưa phát triển tương xứng với tốc độ tăng mật độ xây dựng, tăng chiều cao các tòa nhà có tác động mạnh đến công tác quản lý dân cư, bảo đảm an ninh trật tự, tắc nghẽn giao thông, quản lý đô thị và bảo vệ môi trường trên địa bàn.  

Phối cảnh Khu trung tâm chính trị Ba Đình. Ảnh: Tạp chí Kiến trúc

1. Một số kết quả đạt được trong quy hoạch phát triển Thủ đô Hà Nội  

Về tổ chức không gian, đây là diện mạo quan trọng, bước đi ban đầu của định hướng phát triển. Đối với đô thị đã có quá trình phát triển lâu dài như Hà Nội thì tổ chức không gian rất phong phú, đa dạng theo vùng, khu vực đặc thù và các trục không gian.

Theo Quyết định số 1259/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội phát triển theo mô hình chùm đô thị gồm đô thị trung tâm và 5 đô thị vệ tinh, đây là mô hình đã thành công ở nhiều nước phát triển, tuy nhiên kết quả thực hiện chưa được như mong muốn (không triển khai được) và chưa thu hút đầu tư của doanh nghiệp.

Theo Quy hoạch chung được phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, thời kỳ 2021 - 2030 và tầm nhìn đến 2050, Hà Nội sẽ phát triển chùm đô thị bằng việc phát triển các đô thị vệ tinh, đô thị trung tâm sẽ được kết nối với đô thị vệ tinh bằng mạng lưới giao thông.

Các vành đai kết hợp với trục hướng tâm, phát triển các đô thị vệ tinh đa chức năng nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc ở nội đô. Sóc Sơn được quy hoạch là đô thị công nghiệp, dịch vụ và du lịch; khu vực Sơn Tây là đô thị văn hóa và du lịch; khu vực Hòa Lạc là đô thị khoa học và công nghệ; khu vực Xuân Mai là đô thị công nghiệp, dịch vụ, đào tạo; khu vực Phú Xuyên là đô thị công nghiệp và cảng nội địa.

Mặc dù quy hoạch 5 đô thị vệ tinh với kỳ vọng là động lực mới cho phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, tuy nhiên trên thực tế 12 năm qua, không được quan tâm xứng tầm, các đô thị vệ tinh Hà Nội phần lớn vẫn dừng ở mức quy hoạch.

Khu đô thị Hòa Lạc là một ví dụ, dù trước đây được chuyển động nhiều nhất trong 5 đô thị vệ tinh, bóng dáng của khu công nghệ cao hay các trường đại học đã được xây dựng cơ sở hạ tầng cơ bản nhưng vẫn còn quá khiêm tốn so với quy hoạch để ra. Người dân nằm trong vùng quy hoạch gặp rất nhiều khó khăn, họ phải sống tạm bợ vì khu dân cư phải thu hồi để mở rộng khu công nghệ cao Hòa Lạc nên nhiều năm nay muốn xây dựng nhà cửa cũng không được mà thu hồi cũng không ai đến thu hồi.

Do vậy Quy hoạch lần này, Hà Nội cần sớm có giải pháp đưa đất đai vào sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí. Hơn 10 năm qua, các đô thị vệ tinh chưa đáp ứng được như kỳ vọng, chưa giảm tải cho đô thị trung tâm.

Cần rút ra bài học của 5 đô thị vệ tinh trong quy hoạch không gian Thủ đô. Một trong số nhiều thành tựu mà công tác quy hoạch của Hà Nội đạt được trong thời gian gần đây theo đánh giá của đoàn giám sát thực hiện quy hoạch Hà Nội của Quốc hội, là "Hà Nội đã thực hiện được khối lượng công việc lớn, trong đó nổi bật là phối hợp lập và thẩm định quy hoạch phát triển thời kỳ 2021 - 2030".

Gần đây, Hà Nội đã công bố Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng. Theo Quy hoạch được phê duyệt thì chiều dài quy hoạch phân khu là 40 km trải dài từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở, thuộc địa giới hành chính của 55 phường xã, 13 quận huyện gồm: Đan Phượng, Mê Linh, Tây Hồ, Ba Đình, Hoàn Kiếm, Bắc Từ Liêm, Hai Bà Trưng, Đông Anh, Long Biên, Gia Lâm, Hoàng Mai, Thanh Trì, Thường Tín.

Quy hoạch có 3 phân đoạn chính. Phân đoạn từ cầu Hồng Hà tới cầu Thăng Long là khu vực phát triển không gian sinh thái, bảo tồn tính tự nhiên. Phân đoạn từ cầu Thăng Long đến cầu Thanh Trì là khu vực trung tâm đa chức năng với các công trình công cộng, văn hóa, dịch vụ thương mại. Phân đoạn từ cầu Thanh Trì đến cầu Mễ Sở là không gian sinh thái, trọng tâm với các khu vực trồng rau màu cây cảnh, khu vực nuôi trồng thủy sản cùng làng nông nghiệp truyền thống và công trình di tích lịch sử. Dự báo dân số tối đa tại khu vực này đến năm 2030 vào khoảng 300.000 người.

Theo ông Nguyễn Nguyên Quân, Trưởng ban Dân tộc HĐND TP Hà Nội, nguyên Trưởng ban Đô thị HĐND TP Hà Nội, “từ năm 2012 đến nay, TP Hà Nội đã phê duyệt 66 trong số 68 đồ án quy hoạch chung, quy hoạch phân khu”.

Tuy nhiên, theo ông Quân, “công tác lập, thẩm định phê duyệt quy hoạch còn hạn chế, thiếu đồng bộ, tiến độ thực hiện một số đề án quy hoạch còn chậm, đặc biệt là quy hoạch các đô thị vệ tinh. Chất lượng một số đồ án chưa tốt dẫn đến phải điều chỉnh trong quá trình lập dự án đầu tư".

Phát biểu kết luận tại buổi giám sát chuyên đề tại UBND TP Hà Nội, Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh: “Việc triển khai các công việc liên quan quy hoạch có ý nghĩa rất quan trọng đối với thành phố. Các sở, ngành liên quan cần rà soát đơn giản thủ tục hành chính; đồng thời tích hợp bổ sung, điều chỉnh kịp thời quy hoạch để đáp ứng sự phát triển thủ đô, bảo đảm cả hai tiêu chí chất lượng và tiến độ."

2. Một số vấn đề đặt ra

Hồ Hoàn Kiếm - biểu tượng đặc biệt nhất của Thủ đô Hà Nội. (Ảnh: Internet) 

Theo đánh giá của Đoàn giám sát của Quốc hội thì Hà Nội vẫn khó khăn, lúng túng trong việc triển khai thực hiện lập quy hoạch, là một trong hai thành phố trực thuộc Trung ương có tiến độ lập quy hoạch chậm.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải thì TP Hà Nội còn nhiều quy hoạch chưa hoàn thành như: Quy hoạch phân khu các đô thị vệ tinh, quy hoạch xây dựng vùng huyện, quy hoạch chi tiết cải tạo xây dựng các chung cư cũ...; tiến độ lập quy hoạch chậm có tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.

Theo ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội thì “Hệ thống luật pháp về quy hoạch còn thiếu thống nhất, đồng bộ và có sự mâu thuẫn. Đây là lý do chính mà Hà Nội chậm chễ trong việc lập quy hoạch, nội hàm của Luật Quy hoạch chưa thẩm thấu được vào nội hàm của Luật Quy hoạch đô thị". Tuy nhiên, quy hoạch phát triển đô thị là một bộ phận của quy hoạch chung - quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội. Quy hoạch phát triển đô thị đi trước một bước và có chất lượng tốt là điều kiện quan trọng góp phần nâng cao chất lượng quy hoạch chung.

Theo Nghị quyết 06-NQ/TW của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 thì sau 10 năm thực hiện Quy hoạch chung do Thủ tướng phê duyệt, năm 2021 vẫn cho thấy “đầu tư còn dàn trải, thiếu đồng bộ, chưa phát huy và khai thác tốt các nguồn lực của chính đô thị và nguồn lực từ xã hội cho phát triển đô thị, sai phạm về quản lý đất đai trong phát triển đô thị diễn biến phức tạp”.

Về mật độ xây dựng, Hà Nội đã quá tải ở các khu đô thị mới. Chung cư cao tầng được cơ quan nhà nước phê duyệt điều chỉnh quy hoạch theo hướng tăng mật độ xây dựng, tăng chiều cao các tòa nhà, giảm diện tích công cộng, vì vậy, mật độ dân số ở các đô thị này vừa mới xây xong đã trở nên quá tải về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Chẳng hạn, như phản ánh của nhà báo Hà Phong: Theo phê duyệt quy hoạch năm 2010, khu đô thị Ngoại giao đoàn, mật độ xây dựng trung bình toàn khu chỉ khoảng 30%; 70% diện tích còn lại là công viên cây xanh, hồ điều hòa, công trình công cộng thấp tầng.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai khu đô thị này đã nhiều lần được điều chỉnh quy hoạch. Gần đây nhất, ngày 22/5/2017 Hà Nội quyết định phê duyệt Điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết Khu đô thị Ngoại giao đoàn, theo đó, nhiều ô đất được điều chỉnh tăng mật độ xây dựng làm thay đối cảnh quan khu đô thị như thiết kế dự kiến ban đầu. Có ô đất được điều chỉnh mật độ xây dựng từ 20,5% lên 40%.

Nhiều diện tích đã được thực hiện dự án bất động sản nhưng nhiều chục năm qua không có người ở như khu đô thị Mê Linh, Hòa Lạc, dọc theo Đại lộ Thăng Long, đường 32,

Mật độ xây dựng chung cư cao tầng tăng nhanh là nguyên nhân dẫn đến quy mô dân số tăng nhanh. Nếu tốc độ tăng dân số cơ học trung bình 3% năm (Theo nhận định của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội) đến năm 2022 dân số Hà Nội có khoảng 10 triệu người, gần bằng dân số dự báo năm 2050.

Để hạn chế di dân tự phát vào nội thành, Hà Nội đã ban hành chính sách ưu tiên đầu tư các khu đô thị nhà ở, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đồng bộ hiện đại ở ngoại thành đồng thời kết hợp với các tỉnh trong Vùng Thủ đô phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết việc làm nhằm hạn chế di dân tự phát vào nội thành.

Tuy nhiên, kết quả của chính sách không có tác động đáng kể, quy mô dân số tăng quá nhanh vượt quá dự kiến trong quy hoạch chung xây dựng Thủ đô. Dân số Hà Nội tăng nhanh cả ở nội thành và ngoại thành, nhưng tăng mạnh nhất là ở các quận có khu đô thị mới.

Số lượng người nhập cư vào các quận Hoàng Mai, Long Biên, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm tăng cao năm 2013 là 34.000 người, năm 2017 là 78.000 người, nay là trên 100.000 người - mật độ dân cư đông, quá tải đã tác động mạnh đến công tác quản lý dân cư, bảo đảm an ninh trật tự, quản lý đô thị và bảo vệ môi trường, tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng.

Hà Nội đang là địa phương dẫn đầu xu hướng phát triển phố đi bộ trong không gian đô thị, bên cạnh phố đi bộ quanh Hồ Gươm và khu phố cổ Thủ đô, đã và sẽ có thêm không gian đi bộ ở nhiều quận huyện như Ba Đình, Tây Hồ, Nam Từ Liêm, Sơn Tây... Mô hình phố đi bộ phát triển khá phổ biến trên thế giới.

Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của người dân và xu hướng văn minh, hài hòa giữa yếu tố hành chính thương mại với văn hóa cộng đồng tại đô thị, quy hoạch phát triển tuyến phố đi bộ ở Hà Nội cần tính toán đưa ra các giải pháp có tính chiến lược cho từng thành phần liên quan đến tuyến phố đi bộ để phát huy triệt để giá trị lợi thế, tránh phát triển dàn trải, “quận nào, huyện nào cũng đòi làm phố đi bộ”.

Khi xây dựng phố đi bộ, nhiều lợi ích phải hy sinh, tạo áp lực lên giao thông. Do đó, nếu phố đi bộ xuất hiện quá nhiều, thực hiện vội vàng không có sự chuẩn bị đầu tư bài bản sẽ không thực sự đem lại lợi ích cho cộng đồng. Trong khi những tiêu chí đô thị thực sự thiếu là không gian xanh, công viên thì vẫn chưa được chú ý đúng mức.

Hà Nội cần hướng đến mô hình phố đi bộ mang đậm bản sắc văn hóa Thủ đô, kèm theo các gian hàng đặc sắc, các mặt hàng cần lựa chọn tinh tế, để tránh cảnh nhếch nhác, xô bồ nhưng vẫn tạo được việc làm, nguồn thu cho người dân và chính quyền.

Xung quanh phố đi bộ cần bố trí bãi đỗ xe, ga ngầm, trạm xe buýt để phục vụ người dân từ các nơi đổ về. Quận Hoàn Kiếm đã làm tốt việc thu hút người dân đến tuyến phố đi bộ, dù vậy, đây mới đơn thuần là không gian sinh hoạt cộng đồng chứ chưa khai thác hết tiềm năng về kinh tế, du lịch, văn hóa nên chưa làm tăng nhiều nguồn thu cho địa phương.

3. Giải pháp góp phần nâng cao chất lượng quy hoạch ở Hà Nội 

Góc phía Tây thành phố với màu xanh của công viên Cầu Giấy và tòa nhà Kangnam. Ảnh: Internet

Thứ nhất, trong nhiệm vụ lập quy hoạch phát triển Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050, 19 nội dung mà Chính phủ đã phê duyệt liên quan đến nhiều ngành, mỗi ngành chiếm một hợp phần nhất định. Nhiệm vụ tìm ra đơn vị có năng lực tích hợp các kiến thức để đứng ra liên kết toàn bộ các ngành đơn lẻ thành quy hoạch tổng thể là bài toán khó.

Nếu công tác phối hợp, tích hợp của quy hoạch đơn lẻ không tốt, không đáp ứng được yêu cầu thì chất lượng của quy hoạch sẽ không tốt. Vì vậy, cần chú ý khâu tích hợp quy hoạch. Kinh nghiệm của một số địa phương cho thấy, khâu phản biện quy hoạch còn rất hạn chế nên chất lượng quy hoạch không tốt.

Thực tế cho thấy, yêu cầu đối với việc lập quy hoạch tổng thể và các quy hoạch chuyên ngành có tính chất kỹ thuật cao, đòi hỏi chuyên môn sâu. Trong khi đó, lực lượng chuyên gia đáp ứng được yêu cầu này để tổng hợp và tích hợp quy hoạch là không nhiều. Muốn nâng cao chất lượng quy hoạch phải có chất lượng của chuyên gia lập quy hoạch, chất lượng của cán bộ phản biện quy hoạch.

Thứ hai, cần tăng cường hơn nữa trong việc phối hợp để nâng cấp hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quy hoạch, thống nhất công nghệ, định dạng dữ liệu về quy hoạch, cập nhật chia sẻ thông tin đảm bảo tính công khai, minh bạch. Nguyên nhân chất lượng quy hoạch thấp một phần do dữ liệu chất lượng quy hoạch thấp và phương pháp quy hoạch chưa đạt yêu cầu.

Vì vậy, Quy hoạch chung của Hà Nội cần kèm theo bản đồ minh họa cụ thể và cần nghiên cứu khảo sát, tập hợp thành hệ thống thông tin địa lý GIS (Geographic Information System). Đó chính là tích hợp thông tin gắn vào nền bản đồ số, góp phần nâng cao chất lượng.

Thứ ba, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong bộ máy công quyền cần được quan tâm thỏa đáng. Yếu tố con người là quyết định, quy trình cũng do con người tạo ra, chất lượng công việc do con người đảm bảo.

Vì vậy, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong bộ máy công quyền là một trong nhiều điểm nóng của thành phố, các sở, ngành liên quan cần rà soát, đơn giản thủ tục hành chính; đồng thời tích hợp bổ sung, điều chỉnh kịp thời quy hoạch để đáp ứng sự phát triển Thủ đô, bảo đảm cả hai tiêu chí chất lượng và tiến độ.

Thứ tư, cần nâng cao năng lực cạnh tranh, cải thiện môi trường đầu tư, thu hút nguồn lực để hiện thực hóa quy hoạch. Trong khi một số địa phương như Hải Phòng, Vĩnh Phúc có đột phá mạnh mẽ thì Hà Nội và TP.HCM gần như dậm chân tại chỗ về chỉ số PCI.

Trong cải thiện năng lực cạnh tranh, Hà Nội cần có giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số hiệu quả hơn để trở thành một thành phố thông minh.

Thành phố nên cải thiện các chỉ sổ về tiếp cận đất đai, tính minh bạch, cạnh tranh bình đẳng và cần “làm cho bộ máy cán bộ sốt ruột hơn, trách nhiệm hơn trong việc thực thi chính sách”.

Thứ năm, tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật về quy hoạch; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; tổ chức thanh tra, kiểm tra ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật về hoạch.

Kiến nghị với các cơ quan Trung ương sớm tổng kết triển khai thực hiện Luật Quy hoạch và Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Đất đai, Luật Đấu thầu, các luật, pháp lệnh có liên quan để kiến nghị các giải pháp sửa đổi, bổ sung nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về công tác quy hoạch trên địa bàn thành phố.

Tiếp tục kiến nghị với các cơ quan Trung ương rà soát, sửa đổi các luật có liên quan đến quy hoạch, đảm bảo đồng bộ, thống nhất với luật quy hoạch. Trong quá trình lập quy hoạch, chú trọng đến sự đồng bộ, khớp nối quy hoạch, bảo đảm kết nối liền vùng để phát huy khai thác tiềm năng của các tiểu vùng - các huyện phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành của thành phố để hạn chế điều chỉnh các quy hoạch.

Thứ sáu, tình trạng kẹt xe trên các tuyến đường có chung cư cao tầng mọc lên nhanh khiến hạ tầng không theo kịp, tỷ lệ đất giao thông trên đất xây dựng đô thị thấp hơn nhiều) so với quy chuẩn.

Nguyên nhân chính dẫn đến hạ tầng quá tải là do quy hoạch đô thị và giao thông thiếu thống nhất. Chưa có sự điều phối chung giữa các cơ quan quản lý, ngành xây dựng cấp phép dự án, dựa trên chỉ tiêu như quy hoạch hệ số sử dụng đất, quy mô tầng cao... Tuy nhiên, việc kết nối công trình với bên ngoài lại thiếu đồng bộ với các lĩnh vực khác như giao thông.

Nhiều cao ốc, chung cư vẫn được bố trí ở những nơi hạ tầng quá tải hoặc chưa kịp đầu tư như đường Định Công vào khu đô thị Định Công là một ví dụ. Sau này chi phí để mở rộng tuyến đường gẽ rất tốn kém vì giá đền bù đất đã tăng nhanh, Nhà nước phải bỏ kinh phí lớn để giải phòng mặt bằng và không nguồn ngân sách nào có thể kham nổi.

Mật độ xây dựng tăng nhanh kéo theo gia tăng dân số và nhu cầu đi lại, trong khi không gian công cộng lại giảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân. Để giảm tình trạng hạ tầng giao thông không theo kịp tốc độ xây dựng cao ốc trong quy hoạch, cần bắt buộc đánh giá tác động giao thông với các phương án kết nối giao thông về nguyên tắc “Kết cấu hạ tầng phải đi trước một bước”. Do vậy những khu vực mật độ xây dựng đã quá cao, giao thông chưa đủ đáp ứng thì không cấp phép xây dựng mới.

Thứ bảy, mật độ dân cư của Hà Nội được khống chế đến năm 2020 là 2188 người/km2. Trong đó, tại khu vực trung tâm Thủ đô là 5012 người/ km2 (Theo nhà báo Vũ Lê từ định hướng QHC1259). Xong đến nay mật độ dân cư đã lên tới 9570 người/ km2.

Mô hình phát triển chùm đô thị vệ tinh với 5 đô thị hầu như chưa có gì, do vậy việc giảm tải với một số chức năng đang bị dồn nén quá mức tại đô thị trung tâm chưa thực hiện được. Hà Nội cần quyết liệt hơn, hạn chế cấp phép hoạt động kinh tế trong nội thành, nhất là trung tâm thành phố.

Thứ tám, công tác quy hoạch nói chung và công tác triển khai Luật Quy hoạch đã được Hà Nội quan tâm, tổ chức thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, thận trọng, đảm bảo đúng quy định pháp luật nhưng do mức độ, phạm vi, quy mô phức tạp của quy hoạch nên các Bộ, ngành cần hỗ trợ tích cực hơn để Hà Nội đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch.

Cho đến nay, người dân còn băn khoan về tiến độ, chất lượng quy hoạch, vì vậy Hà Nội cần công khai cung cấp thông tin cho cơ sở, lắng nghe ý kiến nhân dân, làm tốt công tác thẩm định, phê duyệt, đánh giá quy hoạch bám sát thực tế, làm rõ trách nhiệm, xử lý các nội dung liên quan đến sở, ngành nhằm nâng cao chất lượng và tiến độ quy hoạch.

PGS.TS NGUYỄN TIẾN DŨNG 

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Tài liệu tham khảo:

1. Bộ Chính trị (2022), Nghị quyết số 06-NQ/TW, ngày 24/1/2022 về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

2. Hà Phong (2/5/2022), “Khu đô thị ở Hà Nội điều chỉnh quy hoạch". Báo Dân trí.

3. Minh Vân (10/2/2022), “Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch”. Báo Nhân dân (trang Hà Nội ).

4. Nguyễn Đình Nghiêm (2023), “Tổ chức không gian trong Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô". Báo Kinh tế & Đô thị.

5. Sơn Hà (8/5/2022), “Không gian đi bộ chưa phát triển đúng giá trị". Báo VnExpress.

6. Thủ tướng Chính phủ (2011), Quyết định phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

7. Trần Huy Ánh (2021), "Xây dựng hệ thống dữ liệu toàn quốc về quy hoạch phát triển đô thị ứng dụng hệ thống thông tin địa lý GIS và công nghệ số, nền tảng số trong quy hoạch và quản lý phát triển đô thị". Báo Kinh tế & Đô thị.

8. UBND TP Hà Nội (5/4/2022), Công bố Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng.

9. Vũ Lê (8/2/2022), “Cần bản quy hoạch chất lượng để xây dựng Thủ đô xứng tầm". Báo Kinh tế & Đô thị.