Bài dự thi Giải báo chí “ Vì sự nghiệp đoàn kết toàn dân tộc”: Chàng bí thư trẻ và những mùa cam biên viễn

MTXD - Những vườn cam vàng trĩu mùa sai quả nằm trên vùng biên viễn là sự khởi nghiệp của nhiều thanh niên dân tộc thiểu số (DTTS) trẻ, nhưng được kết nối từ một Bí thư Đoàn xã đầy nhiệt tâm và nhiều ý tưởng với mong ước vùng biên viễn này sáng tươi hơn.

Khát vọng vùng biên

Giữa sắc xanh của cây cối xen lẫn sương mù, những cánh rừng biên giới Việt - Lào vắt qua huyện Tây Giang (tỉnh Quảng Nam) nổi bật bởi sắc vàng của nhiều cây cam núi Gary mùa sai quả. Thứ cam có vỏ dày màu vỏ vàng đậm, hương cam thơm ngào ngạt và mọng nước xứng danh đặc sản núi rừng Tây Giang ngày nay mang theo hy vọng đổi đời cho đồng bào Cơ tu nơi đây. Nhưng nhiều năm trước, loài cam này cũng chưa được nhiều người biết đến, chỉ đến khi chàng bí thư đoàn xã với sự tìm tòi hướng đi, tập hợp nhiều thanh niên người làng cùng mình tạo nên những vùng cam cho chất lượng tốt hơn, sử dụng công nghệ và mạng xã hội để lan tỏa thì nhiều người mới biết được vùng biên viễn xa xôi Tây Quảng Nam còn có một loại trái cây thơm ngon đến thế.

Riáh Dung và loại cam bản địa Tây Giang.

Nhỏ nhắn, trẻ tuổi, giản dị và đầy tinh thần nhiệt huyết, sáng tạo trong mọi hoạt động, Riáh Dung Bí thư Đoàn xã GaRy (Tây Giang, Quảng Nam) say sưa kể về những kế hoạch, những vất vả và khó khăn, cả những thành quả bước đầu mà chàng trai này cùng nhiều thanh niên khác tạo dựng được trên lưng chừng biên viễn này. Cuối năm 2020, Riáh Dung được phân công nhiệm vụ về làm Bí thư Đoàn xã GaRy, trên triền núi nghèo này những bản làng của đồng bào Cơ Tu bao năm qua cần mẫn lam lũ mà vẫn đầy khốn khó. Quả cam núi Gary có màu sắc và hương vị đặc trưng, có những gốc cam tuổi đời tới vài chục năm, cây càng già thì quả càng ngon ngọt. Nhận thấy vùng đất này có loại cam có chất lượng tốt, nhưng lại thiếu sự chăm sóc cũng như đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp này còn hạn chế, Ríah Dung ý thức được quả cam Gary có đủ mọi yếu tố của loại quả ngon, chỉ thiếu đầu ra. Quả cam có màu vàng tươi, vị ngọt đậm và rất thơm. Những đặc tính nổi trội về chất lượng quả cùng với cây cam có năng suất quả cao, chống chịu tốt với điều kiện khô hạn, dễ canh tác, vỏ có hàm lượng tinh dầu cao nên có thể khai thác theo hướng thực phẩm sạch hoặc chiếc xuất tinh dầu, làm mứt…, phục vụ tiêu dùng tại chỗ và xuất khẩu.

Các thanh niên DTTS phát triển kinh tế theo mô hình được triển khai.

Với kiến thức và các mối quan hệ của mình, Ríah Dung tập hợp bà con vào một mạng lưới để tạo ra nguồn cung đủ lớn. Với vai trò là chủ mô hình “Du lịch sinh thái gắn kết cam bản địa Tây Giang”, đề tài đã được công nhận và công bố ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo cấp tỉnh năm 2019. Từ mô hình đó, Huyện đoàn Tây Giang phối hợp với Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) 2 xã Ch’Ơm và GaRy cùng các cấp chính quyền giúp đỡ tiến hành triển khai Dự án phát triển cam bản địa và bưởi da xanh trên diện tích hơn 7ha. Đây là một trong những mô hình phát triển kinh tế tập thể đầu tiên do thanh niên vùng biên đảm nhận. Dự án có kinh phí đầu tư 200 triệu đồng từ nguồn chương trình 30a của Chính phủ. Các thanh niên ở hai xã đã thành lập Tổ thanh niên phát triển kinh tế do anh Ríah Dung phụ trách. Với 2 mô hình phát triển kinh tế do huyện, tỉnh giao cho đoàn viên thanh niên xã GaRy đảm nhận, làm chủ, gồm mô hình Bưởi da xanh ghép (hơn 2.000 gốc), mô hình cam bản địa Tây Giang (hơn 2.000 gốc) và dự án khởi nghiệp sáng tạo do Riáh Dung làm chủ đã thu hút hơn 40 hộ đoàn viên thanh niên tham gia.

Riáh Dung còn kết nối để giải phóng đầu ra các mặt hàng nông sản sạch của bà con.

Hơn 7ha trồng cam cứ thế lớn lên, phát triển bền vững và cho ra những trái ngọt. Những thời điểm khi cam vùng cao vào mùa thu hoạch mưa nhiều, giao thông đi lại khó khăn, cam không bán được. Trước tình hình đó, Ría Dung bàn với anh em trong tổ đứng ra thu mua, thuê xe tải chuyển về Đà Nẵng và vùng đồng bằng bán giúp bà con. Để thuận tiện trong việc giải quyết đầu ra cho sản phẩm, Ríah Dung cũng tận dụng những lần về xuôi để gặp gỡ nhiều doanh nghiệp, nhiều bạn hàng, đồng thời sử dụng mạng xã hội kết nối. Cứ thế, cam sạch bán được số lượng lớn, bà con có tiền mua sắm được ti vi, xe máy, cải thiện được đời sống.

Cuối tháng 3/2023, Riáh Dung là cán bộ đoàn duy nhất của tỉnh Quảng Nam được Giải thưởng Lý Tự Trọng năm 2023.

Ngay trong vụ mùa đầu tiên, Ríah Dung và bà con đã thắng lớn với khoảng 40 tấn cam được bao tiêu sạch sẽ. Không chỉ bày bán nơi vỉa hè hay các chợ, cam núi Gary còn được đưa vào các cửa hàng thực phẩm sạch, thực phẩm hữu cơ. Riáh Dung bộc bạch rằng, trong tương lai gần, cùng với việc xây dựng thành công thương hiệu cam bản địa Tây Giang gắn với hoạt động theo mô hình farmstay sẽ góp phần không nhỏ vào bộ mặt chung của địa phương, khi đang theo hướng lấy du lịch và dược liệu làm trọng tâm để xây dựng và phát triển quê hương ngày càng giàu đẹp. Ríah Dung cũng không giấu tham vọng về một vùng cam Gary Tây Giang rộng lớn, không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu.

Các cán bộ chiến sỹ Đồn biên phòng GaRy cùng người dân địa phương trồng cây để bảo vệ rừng.

Gương sáng vùng biên viễn

Chỉ mới gần 3 năm kể từ khi về đảm nhiệm Bí thư Đoàn xã GaRy, nhưng những gì mà chàng bí thư đoàn trẻ tuổi làm được cũng khiến nhiều người thán phục. Những gốc cam mới trồng tại các thôn Ating, Arooi và một phần thôn Glao nay đã xanh tốt trên các cánh rừng biên giới, mang theo ước vọng làm giàu.

Cùng với MTTQ xã GaRy và các cấp chính quyền địa phương, Riáh Dung cũng tuyên truyền, vận động người dân ủng hộ nhiều chủ trương của Đảng và nhà nước. Với vai trò là bí thư đoàn xã, Riáh Dung cùng phối hợp với MTTQ xã huy động lực lượng tham gia xung kích tình nguyện xây dựng nông thôn mới. Một trong những nhiệm vụ công tác quan trọng nhất đối với cá nhân anh cũng như MTTQ xã là việc cùng chung tay thực hiện các nghị quyết về việc bố trí, sắp xếp, ổn định dân cư khu vực miền núi trên địa bàn tỉnh. Đoàn Thanh niên xã Gari đã tích cực, tiên phong, đi đầu trong công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ bà con di dời nhà cửa về khu ở mới. “Để vận động được bà con từ nơi ở cũ về nơi ở mới là một việc không hề dễ dàng. Tuy nhiên, sau thời gian đi nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, thấu hiểu dân, qua đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền và định hướng cho bà con thấy các chủ trương hay, phù hợp của Đảng và Nhà nước đã tạo niềm tin cho bà con về nơi định cư mới an toàn hơn”, Riáh Dung chia sẻ.

Riáh Dung cùng cán bộ chiến sỹ Đồn biên phòng GaRy vận động tài trợ nhiều chương trình cho người dân tại xã biên giới GaRy.

Bên cạnh đó, để triển khai dự án đường ôtô lâm nghiệp hơn 10km trên địa bàn xã GaRy, thuận tiện cho việc đi lại, lưu thông hàng hóa. Cũng chính từ con đường đó, huyện, tỉnh tiếp tục cho chủ trương chỉnh trang toàn bộ nội đồng hơn 45ha với nguồn lực đầu tư rất lớn. Một trong những nhiệm vụ công tác quan trọng là nội dung thanh niên cùng chung tay thực hiện Nghị quyết số 12/2017 và Nghị quyết số 23/2021 của Hội đông nhân dân tỉnh Quảng Nam về việc bố trí, sắp xếp, ổn định dân cư khu vực miền núi trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, chàng bí thư đoàn trẻ tuổi còn phối hợp với chính quyền địa phương, các nhà hảo tâm, các lực lượng công an, biên phòng triển khai công trình “Chiếu sáng xã GaRy” với hơn 200 đèn năng lượng mặt trời. Riáh Dung còn kết nối để giải phóng đầu ra các mặt hàng nông sản sạch của bà con, kết nối với các nhà hảo tâm, các đơn vị doanh nghiệp tặng học bổng cho các em học sinh, sinh viên, trao nhiều phần quà giá trị khác cho nhiều hộ dân trên địa bàn xã... Ngoài công tác chuyên môn, Riáh Dung cũng rất năng động trong phát triển kinh tế tại địa phương, giúp cho nhiều bạn trẻ có kế sinh nhai.

Bằng sự nhiệt tâm, sức sáng tạo vượt qua muôn vàn khó khăn, Riáh Dung đã kết nối với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh hỗ trợ, đầu tư nhiều chương trình, công trình phúc lợi, an sinh xã hội với tổng trị giá hơn 15 tỷ đồng. Riáh Dung còn được biết đến với vai trò là người dẫn chương trình tại các sự kiện lớn, nhỏ của huyện; là Huấn luyện viên cấp I Trung ương về kỹ năng công tác Đoàn-Hội-Đội, và là ca sĩ trong lòng quần chúng, nhân dân huyện Tây Giang và trên các kênh truyền thông.

Các lực lượng công an, Đồn biên phòng GaRy triển khai công trình “Chiếu sáng xã GaRy” với hơn 200 đèn năng lượng mặt trời.

Theo ông Cơlâu Hạnh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Tây Giang đánh giá, mô hình phát triển kinh tế tập thể đầu tiên do thanh niên xã GaRy mà đi đầu là Riáh Dung đảm nhận bước đầu đem lại hiệu quả. Không chỉ phát triển kinh tế, Riáh Dung còn là nhân tố mẫu mực để phát huy tinh thần đoàn kết của đồng bào Cơ Tu các xã Ch’Ơm và GaRy. Từ tinh thần đoàn kết đó đã trở thành động lực để người dân tin theo và làm kinh tế, xóa đói giảm nghèo tại địa phương. Đồng thời, Riáh Dung còn là hạt nhân để gìn giữ và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc thông qua việc giữ gìn văn hóa bản địa, phát huy những giá trị của đồng bào DTTS trên địa bàn.

Thành quả cho những năm tháng phấn đấu không ngừng nghỉ để đưa công tác phong trào Đoàn Hội, giúp người dân làm kinh tế cũng như các lĩnh vực dân sinh xã hội khác, Riáh Dung đã xuất sắc nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam trao tặng vì “Đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thanh niên khởi nghiệp” năm 2022. Mới đây vào cuối tháng 3/2023, Riáh Dung là cán bộ đoàn duy nhất của tỉnh Quảng Nam được Giải thưởng Lý Tự Trọng năm 2023 - giải thưởng cao quý của Trung ương Đoàn trao tặng, tôn vinh gương cán bộ Đoàn tiêu biểu toàn quốc. 

Tiêu Dao - Thu Thủy