Chiến lược quản lý bền vững bờ biển Hội An

MTXD - Ngày 9/9/2023 - Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam và Cơ quan phát triển Pháp (AFD) đồng tổ chức hội thảo “Chiến lược quản lý bền vững bờ biển Hội An”. Mục tiêu của hội thảo là thảo luận các giải pháp gia tăng khả năng bảo vệ bờ biển Hội An và tái tạo các bãi biển tại đây, đóng góp chung vào sự phát triển bền vững của cả khu vực miền Trung. Hội thảo được tổ chức trong khuôn khổ dự án “Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An, tỉnh Quảng Nam” được đồng tài trợ thông qua khoản vay của AFD và hỗ trợ không hoàn lại của Liên minh Châu Âu (EU) từ Quỹ Quản lý Nước và Tài nguyên Thiên nhiên (WARM Facility).

Bãi biển Cửa Đại gần thành phố cổ Hội An đang bị xói lở nghiêm trọng gây hư hỏng và thiệt hại lớn về tài sản và tài chính đối với các khu nghỉ dưỡng dọc theo các bãi biển nổi tiếng. Vấn đề này đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiềm năng du lịch và phát triển kinh tế của Hội An, thành phố nằm trong danh sách Di sản văn hóa thế giới của UNESCO với trọng điểm là ngành du lịch có đóng góp lớn cho phát triển kinh tế địa phương. Các công trình bảo vệ mang tính tự phát, riêng lẻ và manh mún được áp dụng đến nay chưa hiệu quả và thiếu bền vững. Vấn đề cấp thiết đặt ra là cần có một chiến lược bảo vệ tổng hợp cùng cách thức quản lý vùng đới bờ phù hợp, hiệu quả.

Quang canh hội thảo 

Tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu cho biết, tình hình sạt lở bờ biển, bồi lấp cửa sông, biến đổi trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đã và đang diễn ra phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các đô thị, khu dân cư tập trung cũng như đời sống xã hội nhiều khu vực trên địa bàn tỉnh.

Tỉnh mong muốn thông qua hội thảo sẽ có thêm những góp ý từ chuyên gia Liên minh châu Âu nhằm tư vấn quản trị lưu vực sông Vu Gia  - Thu Bồn trong thời gian đến đạt hiệu quả cao nhất.

Hội thảo cung cấp thông tin về tình trạng xói lở bờ biển, các biện pháp thích ứng với mục tiêu ngắn và dài hạn thông qua dự án đầu tư được tài trợ bởi khoản vay AFD. Ba biện pháp chính của dự án được trao đổi tại cuộc hội thảo bao gồm nuôi bãi hy sinh hằng năm, kè phá sóng và mỏ hàn. Cơ chế triển khai với sự tham gia của nhiều bên liên quan, bao gồm cả khu vực tư nhân và người dân địa phương, hướng tới quản lý bờ biển bền vững cũng là nội dung được các bên tham gia thảo luận.

Một số hình ảnh sạt lở bờ biển tỉnh Quảng Nam

Tham gia hội thảo có đại diện các bên liên quan bao gồm chính quyền địa phương, khu vực tư nhân, các nhà tài trợ quốc tế và các đơn vị tư vấn quốc tế và trong nước. Hội thảo mong muốn góp phần nâng cao nhận thức về nguyên nhân gốc rễ của tình trạng xói lở, tính cấp thiết trong việc thực hiện những biện pháp toàn diện nhằm ngăn chặn tình trạng nêu trên, huy động sự tham gia để tăng cường bảo vệ cơ sở hạ tầng và giá trị thẩm mỹ của vùng bờ biển Hội An.

Tại buổi hội thảo, ông Denis Vasseur - Trưởng nhóm Dự án tại AFD đã chia sẻ về những biện pháp dài hạn nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết: “Nhằm ứng phó với những tác động của xói lở và phục hồi bãi biển, các hoạt động của dự án này có kết hợp các biện pháp công trình và phi công trình. Với cách tiếp cận quản lý tổng hợp vùng bờ, xây dựng và thực hiện kế hoạch quản lý tổng hợp bờ biển giúp giải quyết được nguyên nhân gốc rễ tình trạng mất cân bằng dòng vận chuyển bùn cát ven bờ, từ đó nâng cao được khả năng phục hồi tổng thể của toàn bộ dải bờ biển.”

Ông Võ Văn Điềm - Giám đốc Ban Quản lý dự án cũng đã khẳng định về những tác động mà dự án AFD sẽ đem lại, hướng tới cải thiện môi trường biển bền vững tại Hội An: “Dự án được kỳ vọng sẽ đem tới cách tiếp cận mới trong ứng phó với biến đổi khí hậu, mà cụ thể là ứng phó với xói lở tại bờ biển Quảng Nam. Phải kể đến ở đây là giải pháp nuôi bãi hy sinh hằng năm sẽ giúp khôi phục bãi biển tự nhiên, đảm bảo an toàn và tài sản, cũng như sinh kế cho người dân và các doanh nghiệp địa phương.”

Trong những năm qua, tác động của biến đổi khí hậu đã khiến vấn đề xói lở bờ biển tại tỉnh Quảng Nam diễn ra ngày càng trầm trọng, trong đó, khu vực biển Cửa Đại diễn biến hết sức phức tạp.

Theo báo cáo, Ban quản lý dự án đầu tư xây đựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Quảng Nam cho biết: Tình hình sạt lở bờ biển, bồi lấp cửa sông trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã và đang diễn ra rất phức tạp, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các đến các khu đô thị, khu dân cư sinh sống tập trung, các công trình hạ tầng kỹ thuật và các khu du lịch; ảnh hưởng nặng nề đến phát triển kinh tế xã hội của địa phương và đời sống của nhân dân trong khu vực.

Trước tình hình cấp thiết về bảo vệ bờ biển khỏi nguy cơ xâm thực ngày càng sâu vào đất liền, UBND tỉnh Quảng Nam đã khẩn trương vào cuộc, chỉ đạo các Sở, ban, ngành và địa phương tham mưu, triển khai thực hiện các biện pháp trước mắt và lâu dài nhằm bảo vệ bờ biển. Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và PTNT, các cơ quan nghiên cứu thuộc Bộ cũng đã nhiều lần cùng với tỉnh Quảng Nam tổ chức kiểm tra, đánh giá tình hình sạt lở, góp ý về mặt kỹ thuật đối với các giải pháp, tổ chức nhiều hội thảo với sự tham gia của các nhà khoa học trong nước và quốc tế nhằm phân tích, đánh giá xác định nguyên nhân gây ra xói lở bờ biển Cửa Đại, để đưa ra giải pháp căng cơ, lâu dài.

Năm 2021, 78% chiều dài của 24km đường bờ biển Cửa Đại trong tình trạng xói lở, so với 36% năm 2016. Dưới ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết cực đoan đang ngày một gia tăng, đời sống của cư dân cũng như các doanh nghiệp khách sạn lớn, nhà hàng ven biển đang phải chịu tổn thất rất nặng nề. Hàng năm, nhất là vào thời điểm mỗi mùa mưa bão, người dân đều xót xa khi phải chứng kiến cảnh bờ biển bị xâm thực mạnh bất thường, cuốn trôi tài sản kinh doanh lẫn sinh hoạt của họ.

Tháng 6/2016 được sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), tỉnh Quảng Nam đã triển khai thực hiện Dự án “Nghiên cứu về quá trình xói lở của bờ biển Hội An và đề xuất các giải pháp để bảo vệ bờ biển một cách bền vững”. Dự án đã hoàn thành vào tháng 7/2017 và đã đề xuất các giải pháp để bảo vệ bờ biển một cách bền vững, làm cơ sở xây dựng Dự án Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An.

Dự án “Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An, tỉnh Quảng Nam” mà UBND tỉnh Quảng Nam làm đơn vị chủ quản, phối hợp thực hiện cùng Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn, được đầu tư từ nguồn vốn vay trị giá 35 triệu Euro của AFD và khoản viện trợ không hoàn lại 2 triệu euro từ Liên minh châu Âu thông qua Quỹ WARM, góp phần bảo vệ toàn bộ bờ biển và tái tạo các bãi biển từ khu vực cửa sông Cửa Đại và phía Tây Bắc bờ biển Hội An, đáp ứng nhu cầu cấp thiết về ổn định nhà ở và phát triển kinh tế của dân cư địa phương, phù hợp với quy hoạch và chiến lược phát triển của Thành phố Hội An nói riêng và thích ứng với biến đổi khí hậu vùng ven biển tỉnh Quảng Nam nói chung.

Văn Trì