Hà Giang: Ngang nhiên xây dựng khách sạn trên hệ thống thoát lũ

MTXD - TP. Hà Giang, tỉnh Hà Giang là một trong những khu vực có nguy cơ cao về lũ, ngập lụt ở khu vực miền núi phía Bắc. Thành phố thường xuyên bị ngập bởi lũ sông Lô, sông Miện và các trận mưa lớn nội thành, điển hình là trận lũ tháng 09/2014, tháng 06/2018, tháng 07/2020, tháng 06/2024… và gần đây nhất là trận mưa lớn kéo dài ngày 3-4/7 đã gây ngập úng cục bộ ở một số tuyến đường trên địa bàn, có nơi nước ngập lên tới cả mét. Lũ, ngập lụt đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho tỉnh Hà Giang nói chung và thành phố nói riêng.

TP. Hà Giang thiệt hại lớn do lũ và ngập lụt

Trước đó, trận mưa lịch sử vào trung tuần tháng 07/2020 đã làm cho nhiều nơi trên địa bàn tỉnh Hà Giang bị thiệt hại nặng nề. Khu vực xã Thái An, huyện Quản Bạ mưa lớn đã gây lũ ống kéo theo hàng nghìn m3 đất đá chảy xuống vùi lấp Nhà máy thủy điện Thái An, làm nhà máy phải dừng hoạt động hoàn toàn. Tại TP. Hà Giang, trận mưa đã làm cho gần như toàn bộ các tuyến đường trên địa bàn thành phố bị ngập nặng, một số tuyến quốc lộ bị sạt lở, ùn tắc giao thông cục bộ; làm ngập cả quảng trường 26/3.

Theo thông tin từ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai & Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Hà Giang, các trạm mưa đo được lượng mưa phổ biến 100-300 mm trong 24 giờ. Riêng tại TP Hà Giang, lượng mưa trong 24 giờ đạt 347 mm - lượng mưa lớn nhất theo số liệu quan trắc từ năm 1961 đến nay trên địa bàn. Thiệt hại trong đợt mưa lũ trên toàn bộ tỉnh Hà Giang ước khoảng 80 tỷ đồng, chưa tính đến thiệt hại của 2 nhà máy thủy điện.

Trận lũ ngày 10/06/2024 trên địa bàn TP. Hà Giang

Những năm gần đây, diễn biến lũ, ngập lụt tại TP. Hà Giang đang có những diễn biến phức tạp, thường xuyên ghi nhận mực nước lũ trên báo động II. Năm 2014, còn ghi nhận trên báo động III. Trước bối cảnh đó các cấp ngành, chuyên gia trong lĩnh vực này đã chỉ ra nguyên nhân chủ yếu do: Tác động của biến đổi khí hậu với sự xuất hiện của các trận mưa lớn với xác suất xuất hiện 60 năm, tập trung trong thời gian ngắn vượt quá tần suất thiết kế của hệ thống thoát nước đô thị vốn được thiết kế với tần suất 10%;  Rừng, thảm phủ suy giảm và địa hình dốc gây nên tình trạng lũ tập trung nhanh, mô số dòng chảy lũ lớn và kèm theo đó là sự xuất hiện của lũ ống, lũ quyét với sức tàn phá rất lớn; Phát triển đô thị tác động đến không gian thoát nước sông, suối, các trục tiêu thoát trong thành phố. Các trục tiêu thoát nước không những không được mở rộng mà còn bị xuống cấp và co hẹp theo thời gian.

Ngang nhiên xâm lấn hệ thống thoát lũ

Đứng trước những hậu quả lớn do lũ và ngập lụt gây ra, hệ thống thoát nước TP. Hà Giang không những chưa được nâng cấp, mở rộng mà tại một số điểm còn ghi nhận tình trạng xâm lấn làm co hẹp trục tiêu thoát nước trong thành phố.

Cụ thể, ngay bên cạnh Sở Xây dựng tỉnh Hà Giang, công trình Khách sạn Tây Bắc được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất có số phát hành BB 134216. Thửa đất số 84 - tờ bản đồ địa chính số 14, diện tích 575,2m2 đang sừng sững mọc lên trên đường thoát nước của thành phố.

Được biết dự án Khách sạn Tây Bắc do Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển đô thị Tây Bắc làm chủ đầu tư với quy mô dự án gồm: 9 tầng nổi, 1 tầng hầm, 1 tầng tum nằm ở mặt tiền đường Nguyễn Trãi theo Hợp đồng thuê đất số 01/HĐTĐ ngày 09/01/2023 giữa Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Giang với Công ty cổ phần đầu tư phát triển đô thị Tây Bắc. Giấy phép xây dựng có hiệu lực khởi công xây dựng trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày cấp.

Khách sạn Tây Bắc được xây dựng trên hệ thống thoát lũ

Ngay khi dự án có dấu hiệu khởi công, người dân tổ 6,7,8,9 phường Nguyễn Trãi, TP Hà Giang đã cật lực phản đối. Lý do bởi toàn bộ công trình trên được xây dựng trên đường thoát nước đã được xây dựng nhiều năm, nếu tắc nghẽn có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường bởi nguy cơ ngập lụt. Toàn bộ 9 tầng nổi, 1 tầng hầm, 1 tầng tum của công trình đè lên cống thoát nước với kích thước chỉ khoảng 4m2.

Bà Nguyễn Thị H trú tại Tổ 7, phường Nguyễn Trãi bức xúc lên tiếng: “Những năm gần đây, lũ về thành phố ngày càng nhiều hơn, hệ thống thoát nước vốn dĩ đã yếu, một cơn lũ lớn đi qua năm 2020 cũng nhấn chìm thành phố cả mấy ngày liền. Giờ các cấp ngành không những không mở rộng, khơi thông hệ thống thoát nước mà còn cho xây đề các công trình cao tầng, kiên cố như thế này khác nào thách thức với ngập lụt, mang tính mạng và cuộc sống an sinh của người dân ra đánh đổi”.

Trao đổi với PV Tạp chí điện tử Môi trường Xây dựng, ông Đỗ Văn Anh - Chủ tịch UBND phường Nguyễn Trãi cho biết: “Trên địa bàn phường Nguyễn Trãi có ghi nhận công trình Khách sạn Tây Bắc đang được xây dựng có ảnh hưởng đến cống thoát nước của 4 tổ số 6,7,8,9, kích thước rộng 2m và cao 2m. Tuy nhiên phường chỉ quản lý theo giấy phép xây dựng, còn chấp thuận chủ trương là Sở Kế hoạch và Đầu tư, giấy phép xây dựng là Sở Xây dựng cấp, những nội dung ngoài phạm vi quản lý phường không thể xử lý được”.

Sở Xây dựng tỉnh Hà Giang

Trao đổi về vấn đề này, bà Lã Thanh Huyền - Chánh văn phòng UBND TP. Hà Giang cũng thông tin: “Về những phản ánh của người dân liên quan đến việc xây dựng Khách sạn Tây Bắc trên đường thoát nước của 4 tổ trên phường Nguyễn Trãi dẫn đến ngập úng khi lũ về và đất đá trượt xuống khi trời mưa, UBND Thành phố đã có ý kiến với lãnh đạo Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường về kiến nghị của nhân dân, đồng thời đã báo cáo, xin ý kiến của UBND tỉnh. Việc cấp phép xây dựng cho Khách sạn Tây Bắc thuộc về Sở Xây dựng, do đó, thông tin chi tiết, cụ thể để nghị phóng viên nắm bắt từ phía Sở Xây dựng, UBND thành phố chỉ kiểm tra và xử lý những vi phạm của công trình gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân trong khu vực”.

Trước những phản ánh của người dân, nhóm phóng viên đã đến Sở Xây dựng tỉnh Hà Giang để đặt lịch làm việc cụ thể với lãnh đạo Sở. Ông Trịnh Duy Đồng - Chánh Văn phòng Sở Xây dựng tỉnh Hà Giang cho biết đơn vị sẽ tiếp nhận thông tin phản ánh của báo chí để báo cáo lãnh đạo Sở và sẽ trao đổi lại sau.

Một trong những giải pháp chống lũ của thành phố Hà Giang là quản lý xây dựng và bảo vệ không gian dành để thoát lũ, phạm vi bảo vệ của các sông, suối, hệ thống kênh, cống thoát nước. Khẩn trương quy hoạch, cải tạo, nâng cấp lại toàn bộ hệ thống thoát nước trên địa bàn thành phố. Đồng thời, Đảng và Chính phủ luôn khẳng định, người dân luôn là chủ thể, là đối tượng thụ hưởng và không chạy theo lợi ích trước mắt mà bỏ qua trách nhiệm với môi trường. Vậy, Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển đô thị Tây Bắc xây dựng Khách sạn Tây Bắc ngay trên công trình thoát lũ của thành phố, có mang an toàn, tính mạng của người dân ra đánh đổi ?

Trả lời về vấn đề này, Luật sư Lê Hiếu (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) – Giám đốc Công ty Luật TNHH Hiếu Hùng cho biết: Theo Khoản 7, Điều 15, Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất, kinh doanh vất liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở quy định vi phạm quy định về trật tự xây dựng sẽ bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Xây dựng công trình không phù hợp với quy hoạch xây dựng được duyệt;

b) Xây dựng công trình vi phạm chỉ giới xây dựng;

c) Xây dựng công trình sai cốt xây dựng;

d) Xây dựng công trình lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình quốc phòng, an ninh, giao thông (trừ trường hợp quy định tại Nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt), thủy lợi, đê điều, năng lượng, khu di tích lịch sử - văn hóa và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật; xây dựng công trình ở khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống (trừ trường hợp xây dựng công trình để khắc phục những hiện tượng này);

Thêm vào đó, Điểm d, Khoản 11 Điều 15 quy định buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm đối với hành vi quy định tại khoản 2, khoản 4, khoản 5 (mà hành vi vi phạm đã kết thúc), khoản 6 và khoản 7 Điều này.

Chúng tôi kính chuyển những thông tin trên đến UBND tỉnh Hà Giang, TP Hà Giang và các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

                                                                                                                                                            Trần Hương - Đặng Tuyên