Hoàng Mai - Hà Nội: Cần minh bạch về thẩm quyền quyết định “chủ trương đầu tư” và công khai tiến trình thực hiện “quyết định đầu tư”

MTXD - Liên quan đến đơn của bạn đọc Nguyễn Thị Hoa Dung - đại diện cho một số hộ dân sinh sống tại ngõ 146 Định Công Hạ, thuộc Tổ 6 phường Định Công, Tạp chí điện tử Môi trường Xây dựng đã chuyển các nội dung đơn thư của người dân tới các cấp chính quyền quận Hoàng Mai và phường Định Công thông qua bài viết: “Những bất thường trong công tác kiểm đếm, thu hồi đất tại phường Định Công”.

Sau khi báo đăng, người dân ngõ 146 Định Công Hạ tiếp tục lên tiếng, đề nghị phóng viên báo chí vào cuộc, xem xét các thông tin, tài liệu, chứng cứ để nêu lên công luận các vấn đề còn chưa rõ ràng như: Căn cứ thu hồi đất, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư chưa căn cứ đúng theo quyết định chủ trương đầu tư,… tại 03 Dự án đầu tư xây dựng trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công.

Phụ lục số 06 của Nghị quyết số 04/NQ-HĐND ngày 01/07/2019 của HĐND quận Hoàng Mai có nội dung: “Chỉ lập và thực hiện Dự án xây dựng trường Tiểu học Định Công tại ô quy hoạch D1/TH3 khi được UBND thành phố chấp thuận”.

Căn cứ thu hồi đất chưa đảm bảo đúng quy định pháp luật?

Người dân cho rằng, căn cứ thu hồi đất để tiến hành đầu tư, thực hiện 03 Dự án đầu tư xây dựng trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công và dự án xây dựng các tuyến đường vào trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công theo quy hoạch chưa đảm bảo đúng các quy định pháp luật hiện hành.

Lý giải cho nhận định của mình, người dân cho biết, theo quy định tại các Điều 61, 62, 64, 65 Luật Đất đai năm 2013, việc thu hồi đất dựa vào 04 căn cứ: Thứ nhất, vì mục đích quốc phòng an ninh (Điều 61); thứ hai, để phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng (Điều 62); thứ ba, do vi phạm pháp luật về đất đai (Điều 64); thứ tư, do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người (Điều 65).

Phụ lục số 07 của Nghị quyết số 04/NQ-HĐND ngày 01/07/2019 của HĐND quận Hoàng Mai có nội dung: “Chỉ lập và thực hiện Dự án xây dựng trường THCS Định Công tại ô quy hoạch D1/TH4 khi được UBND thành phố chấp thuận”.

Đối chiếu theo các căn cứ nêu trên, việc thu hồi đất của người dân ngõ 146 Định Công Hạ sẽ thuộc trường hợp thứ hai, áp dụng Điều 62 Luật Đất đai năm 2013: Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Dưới góc độ pháp lý, Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng trong các trường hợp sau đây: Thực hiện các dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư mà phải thu hồi đất; thực hiện các dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư mà phải thu hồi đất; thực hiện các dự án do Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp tỉnh chấp thuận mà phải thu hồi đất.

Căn cứ Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 thì việc thực hiện 03 Dự án đầu tư xây dựng trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công và dự án xây dựng các tuyến đường vào trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công phải do HĐND TP Hà Nội chấp thuận về chủ trương?!

Đến đây, câu hỏi đặt ra là, văn bản thể hiện việc chấp thuận chủ trương đầu tư do HĐND TP Hà Nội ban hành là văn bản nào? Nếu có văn bản đó mới có thể thấy rõ vấn đề căn cứ thu hồi đất áp dụng theo Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 trong trường hợp này đã đúng quy định hay chưa? Nếu có văn bản này, mới có thể khiến người dân không thắc mắc, không khiếu kiện về vấn đề căn cứ thu hồi đất.

Để trả lời các câu hỏi trên, xin nhường lời cho UBND TP Hà Nội và UBND quận Hoàng Mai.

Thông báo số 268/TB-UBND ngày 18/03/2020 về “Kết luận của tập thể lãnh đạo UBND thành phố về đầu tư, xây dựng trường học trong Khu đô thị mới mở rộng phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công”.

Dấu hỏi về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư?

Qua chia sẻ với PV, các hộ dân ngõ 146 Định Công Hạ cho biết họ mới được các cơ quan chức năng quận Hoàng Mai và phường Định Công cung cấp văn bản: Nghị quyết số 04/NQ-HĐND ngày 01/07/2019 của HĐND quận Hoàng Mai về việc “Phê duyệt chủ trương đầu tư và điều chỉnh chủ trương đầu tư một số dự án sử dụng vốn đầu tư công trung hạn 5 năm giai đoạn 2016-2020 quận Hoàng Mai”.

Tại Phụ lục số 06, 07 của Nghị quyết số 04/NQ-HĐND có thể hiện “Chủ trương đầu tư Dự án xây dựng trường Tiểu học Định Công” và “Chủ trương đầu tư Dự án xây dựng trường THCS Định Công”. Như vậy là chủ trương đầu tư Dự án xây dựng trường Tiểu học, THCS Định Công trên thực tế là do HĐND quận Hoàng Mai quyết định chủ trương đầu tư!

Tuy nhiên, nếu áp dụng Điều 62 Luật Đất đai năm 2013, việc quyết định chủ trương đầu tư này phải do HĐND TP Hà Nội quyết định?

Vậy đâu là cơ quan có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư với 03 Dự án này? Đề nghị UBND quận Hoàng Mai có văn bản giải thích cho người dân được nắm rõ. Đề nghị cung cấp văn bản thể hiện rõ thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư tại 03 Dự án này cho người dân hiểu rõ?

Việc thực hiện quyết định đầu tư chỉ được phép khi được UBND TP Hà Nội chấp thuận?

Đáng lưu ý là, trong Phụ lục số 06, 07 của Nghị quyết số 04/NQ-HĐND có thể hiện “Chủ trương đầu tư Dự án xây dựng trường Tiểu học Định Công” và “Chủ trương đầu tư Dự án xây dựng trường THCS Định Công”, ở phần cuối của mỗi Phụ lục đều có nội dung: “Chỉ lập và thực hiện Dự án xây dựng trường Tiểu học Định Công tại ô quy hoạch D1/TH3 khi được UBND thành phố chấp thuận”; “Chỉ lập và thực hiện Dự án xây dựng trường THCS Định Công tại ô quy hoạch D1/TH4 khi được UBND thành phố chấp thuận”.

Vậy một lần nữa, xin được hỏi, văn bản thể hiện “UBND thành phố chấp thuận” nêu trong các Phụ lục số 06, 07 của Nghị quyết số 04/NQ-HĐND ngày 01/07/2019 của HĐND quận Hoàng Mai là văn bản nào? Tại sao đến giờ, người dân có đất trong diện phải cưỡng chế kiểm đếm lại không có quyền được biết?

 Người dân ngõ 146 Định Công Hạ trao đổi với PV.

Hơn nữa, tại 03 Dự án đầu tư xây dựng trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công và dự án xây dựng các tuyến đường vào trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công, UBND quận Hoàng Mai mới chỉ cung cấp cho các hộ dân văn bản: Thông báo số 268/TB-UBND ngày 18/03/2020 về “Kết luận của tập thể lãnh đạo UBND thành phố về đầu tư, xây dựng trường học trong Khu đô thị mới mở rộng phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công”. Điều 1 của Thông báo số 268/TB-UBND nêu rằng: “Đồng ý về chủ trương giao UBND quận Hoàng Mai làm chủ đầu tư xây dựng trường học trong Khu đô thị mới mở rộng phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công bằng nguồn vốn ngân sách quận”.

Xét về hình thức, Thông báo số 268/TB-UBND ngày 18/03/2020 chỉ là một văn bản thể hiện nội dung “thông báo”, không phải là “nghị quyết” hay “quyết định”, không thể thay thế một quyết định hành chính thể hiện chủ trương đầu tư hay quyết định đầu tư. Hơn nữa, Thông báo số 268/TB-UBND ngày 18/03/2020 không có nội dung thể hiện chấp thuận cho UBND quận Hoàng Mai được thu hồi đất để mở rộng trường học và xây mới tại khu vực đất đai các hộ dân đang thắc mắc về thu hồi đất.

Mặt khác, trên thực tế, dự án Khu đô thị mới mở rộng phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công có vị trí như sau: Phía Bắc giáp đường vành đai 2.5: Đầm Hồng - Giáp Bát - Lĩnh Nam. Phía Nam giáp Khu đô thị mới Bắc Linh Đàm và một phần Khu đô thị mới Đại Kim. Phía Đông giáp Nhà ở của Cục quản lý trại giam V26 - Bộ Công an và dự án Khu đô thị mới Đại Kim. Phía Tây giáp khu Kim Giang. Toàn bộ diện tích bị thu hồi tại Ngõ 146 Định Công Hạ không nằm trong khuôn khổ Dự án Khu đô thị mới mở rộng phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công?

Câu hỏi đặt ra là, việc UBND quận Hoàng Mai và cụ thể là Ban Quản lý Dự án ĐTXD quận Hoàng Mai làm chủ đầu tư 03 Dự án đầu tư xây dựng trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công và dự án xây dựng các tuyến đường vào trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công theo quy hoạch có đúng theo tinh thần của Thông báo số 268/TB-UBND ngày 18/03/2020 về “Kết luận của tập thể lãnh đạo UBND thành phố về đầu tư, xây dựng trường học trong Khu đô thị mới mở rộng phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công” hay không?

Hay phải chăng, có sự mập mờ trong việc thực hiện đầu tư xây dựng 03 Dự án đầu tư xây dựng trường THCS, Tiểu học, Mầm non Định Công? Về vấn đề này, cũng xin được nhường lời cho các cấp chính quyền quận Hoàng Mai.

Đề nghị minh bạch thông tin, tránh phát sinh khiếu kiện phức tạp

Mới đây, khi góp ý vào Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi), một số chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, vấn đề thu hồi đất, bồi thường khi thu hồi đất là một trong những nội dung được người dân đặc biệt quan tâm, hay gây ra khiếu nại, tố cáo… TS Lưu Bình Nhưỡng - Phó trưởng Ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng: Vướng mắc, khiếu kiện nhiều nhất hiện nay là vấn đề thu hồi đất vì mục đích quốc gia, dân tộc. Việc này mang lại lợi ích cho cả đất nước, xã hội nhưng lại gây bất công cho chính người sử dụng đất vì cách thu hồi đất vì mục đích quốc gia, dân tộc là cách thu hồi nhanh nhất, dễ nhất, dễ nảy sinh tiêu cực, tham nhũng nhất, nhưng giá trị mang lại cho người sử dụng đất lại ít nhất.

Để không gây những bức xúc, hoặc hiểu nhầm cho người dân, đề nghị UBND quận Hoàng Mai công khai các thông tin liên quan đến căn cứ thu hồi đất, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của 03 dự án nêu trên. Việc quyết định đầu tư, thực hiện quyết định đầu tư,… dựa trên cơ sở nào, cách thức ra sao cũng cần được minh bạch hơn.

Tạp chí điện tử Môi trường Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin về nội dung này trong các số kế tiếp.

Nhóm PV