Những điều nên biết về Hội nghị về Nước của Liên hợp quốc năm 2023

MTXD - Từ ngày 22-24/3, Hội nghị về Nước năm 2023 của Liên hợp quốc nhằm đẩy nhanh tiến độ hướng tới phổ cập vấn đề vệ sinh và nước sạch vào năm 2030.

Nước là cốt lõi của sự phát triển bền vững. Nó hỗ trợ tất cả các khía cạnh của cuộc sống trên Trái đất và tiếp cận với nước sạch và an toàn là quyền cơ bản của con người. Tuy nhiên, nhiều thập kỷ quản lý yếu kém và sử dụng sai mục đích đã làm gia tăng căng thẳng về nước, đe dọa nhiều khía cạnh của cuộc sống phụ thuộc vào nguồn tài nguyên quan trọng này.

Nước sạch rất cần thiết cho sức khỏe con người. Ảnh: UN NEWS

Chúng ta đang đối mặt với cuộc khủng hoảng nước toàn cầu

Nước rất cần thiết cho sức khỏe con người, sản xuất năng lượng và lương thực, hệ sinh thái lành mạnh, bình đẳng giới, xóa đói giảm nghèo, v.v.

Nhưng chúng ta hiện đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nước toàn cầu. Hàng tỷ người trên thế giới vẫn không được tiếp cận với nước. Người ta ước tính rằng hơn 800.000 người chết mỗi năm vì các bệnh trực tiếp do nước không an toàn, điều kiện vệ sinh không đầy đủ và thực hành vệ sinh kém.

Nhu cầu đối với nguồn tài nguyên quý giá này tiếp tục tăng: khoảng bốn tỷ người gặp phải tình trạng khan hiếm nước nghiêm trọng trong ít nhất một tháng trong năm. Với việc nước rất quan trọng đối với nhiều khía cạnh của cuộc sống, điều quan trọng là phải đảm bảo việc bảo vệ và quản lý phù hợp để đảm bảo rằng mọi người đều có quyền tiếp cận công bằng với nguồn tài nguyên thiết yếu này vào năm 2023.

Nước và khí hậu gắn bó chặt chẽ với nhau

Từ việc tình trạng lũ lụt ngày càng tăng, lượng mưa không thể đoán trước và hạn hán, tác động của biến đổi khí hậu đối với nước có thể được nhìn thấy và cảm nhận với tốc độ ngày càng nhanh. Những tác động này đe dọa sự phát triển bền vững, đa dạng sinh học và khả năng tiếp cận nước và vệ sinh của người dân.

Hạn hán ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước sẵn có cho các cộng đồng dễ bị tổn thương. Ảnh: UN NEWS

Theo báo cáo Tình trạng Dịch vụ Khí hậu về Nước mới nhất của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), các mối nguy hiểm liên quan đến nước đã gia tăng ở mức báo động. Kể từ năm 2000, lũ lụt đã tăng 134% với thời gian hạn hán tăng 29%.

Nhưng nước cũng có thể là một giải pháp chính cho biến đổi khí hậu. Việc lưu trữ carbon có thể được cải thiện bằng cách bảo vệ các môi trường như đất than bùn và đất ngập nước, áp dụng các biện pháp nông nghiệp bền vững có thể giúp giảm căng thẳng đối với nguồn cung cấp nước ngọt, đồng thời cải thiện cơ sở hạ tầng cấp nước và vệ sinh có thể đảm bảo rằng mọi người đều có quyền tiếp cận các nguồn tài nguyên quan trọng trong tương lai.

Nước phải là trung tâm của các chính sách và hành động về khí hậu. Quản lý nước bền vững có thể giúp xây dựng khả năng phục hồi, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ xã hội cũng như hệ sinh thái. Các giải pháp nước bền vững, giá cả phải chăng và có thể mở rộng phải trở thành ưu tiên hàng đầu.

Bốn thập kỷ trôi qua, những cam kết táo bạo mới được đặt ra

Hội nghị về Nước năm 2023 của LHQ sẽ là thời điểm quan trọng để quyết định hành động phối hợp nhằm “hành động và giải quyết những thách thức lớn xung quanh nước”, theo lời của Li Junhua, Phó Tổng thư ký LHQ về các vấn đề Kinh tế và Xã hội (DESA) và Tổng thư ký của sự kiện.

Hội nghị về nước của LHQ 2023. Ảnh: UN NEWS

Hội nghị sẽ quy tụ những người đứng đầu Nhà nước và Chính phủ, các Bộ trưởng và các bên liên quan trong tất cả các lĩnh vực khác nhau để cùng nhau đạt được các mục tiêu đã được quốc tế thống nhất, bao gồm mục tiêu phát triển bền vững số 6 trong Chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc vì một tương lai công bằng hơn; đảm bảo tiếp cận với nước an toàn, vệ sinh môi trường và vệ sinh cho tất cả mọi người.

Một trong những kết quả chính của Hội nghị sẽ là Chương trình hành động vì nước sẽ nắm bắt tất cả các cam kết tự nguyện liên quan đến nước và theo dõi tiến độ của chúng. Chương trình nghị sự nhằm khuyến khích các quốc gia thành viên, các bên liên quan và khu vực tư nhân cam kết thực hiện các hành động khẩn cấp để giải quyết các thách thức về nước hiện nay.

Hội nghị nhằm mục đích nâng cao nhận thức về cuộc khủng hoảng nước toàn cầu và quyết định hành động để đạt được các mục tiêu quốc tế liên quan đến nước.

Được đồng tổ chức bởi chính phủ Hà Lan và Tajikistan, nó sẽ được tổ chức tại trụ sở chính của LHQ tại New York vào ngày 22-24/3 và hỗ trợ các giải pháp thay đổi cuộc chơi cho các cuộc khủng hoảng nhiều mặt của “quá nhiều nước”, chẳng hạn như bão và lũ lụt; “quá ít nước”, chẳng hạn như hạn hán và khan hiếm nước; và “nước quá bẩn”, chẳng hạn như nước bị ô nhiễm.

Tập trung vào năm lĩnh vực chính

Hội nghị sẽ có 5 “đối thoại tương tác” để tăng cường và thúc đẩy hành động cho các vùng nước trọng điểm.

Các cuộc đối thoại tương tác cũng hỗ trợ năm nguyên tắc của Khung tăng tốc toàn cầu SDG 6, một sáng kiến ​​nhằm mang lại kết quả nhanh chóng nhằm đảm bảo sự sẵn có và quản lý bền vững nước và vệ sinh cho tất cả mọi người vào năm 2030.

Năm cuộc đối thoại tương tác là:

- Nước cho sức khỏe: Tiếp cận với nước uống an toàn, đảm bảo vệ sinh và vệ sinh môi trường.

- Nước cho Phát triển bền vững: Định giá nước, mối quan hệ nước-năng lượng-lương thực và phát triển đô thị và kinh tế bền vững.

- Nước cho Khí hậu, Khả năng phục hồi và Môi trường: Nguồn cho biển, đa dạng sinh học, khí hậu, khả năng phục hồi và giảm thiểu rủi ro thiên tai.

- Nước cho Hợp tác: Hợp tác nước quốc tế và xuyên biên giới, hợp tác liên ngành và nước xuyên suốt chương trình nghị sự 2030.

- Thập kỷ hành động vì nước: Đẩy nhanh việc thực hiện các mục tiêu của Thập kỷ, bao gồm thông qua Kế hoạch hành động của Tổng thư ký LHQ.

Mục tiêu của Hội nghị Nước là gì?

Một trong những kết quả chính sẽ là Chương trình hành động vì nước với các cam kết thay đổi tư tưởng từ các Chính phủ, xã hội dân sự và khu vực tư nhân sẽ thực sự đẩy nhanh tiến độ của chúng ta hướng tới các mục tiêu và mục tiêu liên quan đến nước.

Như Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã nói: “Hội nghị về nước năm 2023 của Liên hợp quốc vào tháng 3 phải dẫn đến một Chương trình nghị sự hành động táo bạo về nước để mang lại cam kết xứng đáng cho nguồn sống của thế giới chúng ta”.

Cũng giống như “1,5°C” thể hiện cam kết của cộng đồng toàn cầu trong việc chống lại biến đổi khí hậu, Chương trình hành động vì nước nhằm mục đích thể hiện tham vọng chính trị nhằm giải quyết các thách thức về nước toàn cầu và thay đổi cơ bản cách chúng ta hiểu, coi trọng và quản lý nước.

Nó sẽ cung cấp những ý tưởng và quan điểm mới, vô cùng cần thiết về cách đạt được quản trị nước tốt hơn. Nó sẽ chỉ ra cách chúng ta có thể đầu tư vào dữ liệu tốt hơn để cải thiện phản ứng của chúng ta đối với các thảm họa liên quan đến nước; làm thế nào chúng ta có thể tăng khả năng tiếp cận với nước và vệ sinh để tiếp cận những người bị bỏ lại phía sau; và làm thế nào chúng ta phải đầu tư nhiều hơn vào các giải pháp để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, nạn đói và mất đa dạng sinh học.

Bạn có thể đóng góp công sức của mình bằng cách nào?

Nước là một vấn đề quan trọng ảnh hưởng đến tất cả mọi người. Khi các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc, chính phủ và các bên liên quan chuẩn bị thực hiện các cam kết về nước của riêng họ, Liên Hợp Quốc đang kêu gọi mọi người thực hiện hành động của riêng họ. Bất kỳ hành động nào – dù nhỏ hay lớn – đều có thể giúp đẩy nhanh sự thay đổi và hành động để đạt được các mục tiêu và chỉ tiêu của SDG 6.

Một số hành động đơn giản có thể được kết hợp vào thói quen hàng ngày:

- Tắm nhanh hơn và giảm lãng phí nước trong nhà của bạn. Với 44% nước thải hộ gia đình không được xử lý an toàn, thời gian tắm ngắn hơn là một cách tuyệt vời để tiết kiệm nguồn tài nguyên quý giá này.

- Tham gia dọn dẹp các con sông, hồ hoặc vùng đất ngập nước ở địa phương. Trồng cây hoặc tạo khu vườn nước của riêng bạn. Những hành động này có thể giúp bảo vệ hệ sinh thái nước khỏi ô nhiễm và giảm nguy cơ lũ lụt cũng như trữ nước hiệu quả.

- Nâng cao nhận thức về mối liên hệ quan trọng giữa nhà vệ sinh. Phá vỡ những điều cấm bằng cách bắt đầu các cuộc trò chuyện trong cộng đồng địa phương, trường học hoặc nơi làm việc của bạn.

- Tìm hiểu thêm về các mục tiêu và chỉ tiêu của SDG 6 và tiếp tục ủng hộ các giải pháp ở cấp địa phương và quốc gia. Hỗ trợ các chiến dịch liên quan đến nước và tìm ra những cách khác mà bạn có thể kết hợp với các hành động đơn giản có thể giúp bảo vệ nguồn nước.

Thảo Mai - TH